Woningen (geschiktheid bepalen)

Woningen: de BAG als bron

De geschiktheid van woningen voor ouderen is bepaald aan de hand van de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG) uit 2016 en het recente adressenbestand (2017) daarvan. In de BAG onderscheidt men onder andere ‘verblijfseenheden met een woonfunctie’ (woningen) en ‘panden’ (woongebouwen). Bij gestapelde bouw omvat een pand (meestal) meer verblijfseenheden.

In de BAG is informatie opgenomen over onder andere bouwjaren van woningen  en oppervlakten van woongebouwen en woningen. We hebben de volgende bewerkingen uitgevoerd.

Bewerkingen
  • Het aantal woonlagen van een woongebouw (‘pand’) is bepaald door de woonoppervlakte van alle verblijfseenheden te samen te delen door de oppervlakte van het pand.
  • Het aantal woningen per pand is gebruikt als indicator voor de aanwezigheid van eengezinswoningen (één woning per pand staat voor een eengezinswoning).
  • De aanwezigheid van een lift is gebaseerd op het bouwjaar van de woning en het aantal woonlagen (zie de tabel hieronder).
  • De mate waarin een eengezinswoning geschikt gemaakt kan worden voor mensen met lichamelijke beperkingen is bepaald op basis van de criteria uit de Doorzonscan (zie het onderdeel 'definities').
  • Beneden- en bovenwoningen zijn 2 tot 4 woonlagen hoog. Benedenwoningen zijn potentieel geschikt wanneer zij voldoen aan de criteria van de Doorzonscan, met de aanname dat zij minimaal een kamer (20 m2) kleiner mogen zijn dan eengezinswoningen.
  • Soms zijn gestapelde woningen in het BAG getekend als smalle eengezinswoningen. Woningen met een breedte van maximaal 4 meter en een woonoppervlak van minmaal 80 m2 die gebouwd zijn na 1970, zijn als gestapelde woningen beschouwd.
  • In binnensteden zijn veel ‘eengezinswoningen’ in werkelijkheid etagewoningen. Daarom zijn eengezinswoningen die gebouwd zijn voor 1920, waar minder dan 10% een kind onder 15 jaar is, beschouwd als beneden- en bovenwoningen.
  • De kans op aanwezigheid van een lift in gestapelde bouw blijkt sterk samen te hangen met de hoogte van het pand (het aantal bouwlagen) en de periode waarin de bouw heeft plaatsgevonden (zie de tabel hieronder).
Kans op aanwezigheid van een lift in gestapelde bouw

Op basis van het WoonOnderzoek Nederland (2015) is vastgesteld in hoeverre woongebouwen over een lift beschikken, afhankelijk van het bouwjaar. Zoals verwacht komen liften vaak voor bij nieuwbouw vanaf 1989. Opmerkelijk is dat in het begin van de jaren '80 minder flats van een lift werden voorzien dan in de jaren zeventig.

Drie bouwlagen: Vier bouwlagen:
tot 1970 10% tot 1968: 21%
1970-1976 55% 1968-1979 83%
1977-1988 32% 1980-1988 52%
vanaf 1989 80% vanaf 1989 90%

Afstand tot voorzieningen

CBS-Statline verstrekt informatie over de gemiddelde afstand van elk adres in een gebied tot de vestiging van voorzieningen. De afstanden zijn gemeten over de weg. De meeste afstanden zijn uit deze bron betrokken en hebben betrekking op 2015. Enkele wezenlijke voorzieningen ontbraken echter: de verzorgings- en verpleeghuizen (in verband met hun functie voor 'de wijk') en fysiotherapeuten. Hiervoor zijn extra adressenbestanden geraadpleegd. De afstanden vanuit elk adres tot deze voorzienigen zijn hemelsbreed gemeten.
Prognose

Voor de prognose van het aantal 75-plussers is uitgegaan van de meest actuele CBS (PEARL) prognose (2016). Deze prognose geeft per gemeente inzicht in de jaarlijkse ontwikkeling van de bevolking in vijfjaarlijkse leeftijdsklassen. Voor dit onderzoek hebben we ons gericht op de leeftijdsgroepen van 65 tot 74 jaar en van 75 jaar en ouder. De groeifactoren van deze leeftijdsgroepen per gemeente volgens PEARL zijn losgelaten op de verhouding van 65-74 jarigen ten opzichte van 75-plussers per buurt, zoals die in 2016 was.
Validatie

Er heeft een controle van de uitkomsten plaatsgevonden door de uitkomsten van het model te vergelijken met de feitelijke informatie over het aandeel een- en meergezinswoningen. Op basis van het model kon het woningtype bij 97,3% van de woningen juist worden geschat. Dat wil zeggen: in overeenstemming met gegevens in CBS-Statline.